"Wojewódzkie biblioteki pedagogiczne
w krajowej sieci współpracy"
ogólnopolska konferencja
dyrektorów wojewódzkich bibliotek pedagogicznych
Sulejówek, 3-4 października 2002

Konferencję zorganizował Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli i Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Warszawie.

Okazuje się, że CODN zamierza w r. 2003 uruchomić projekt edukacyjny, którego jednym z celów będzie wspierania współpracy bibliotek pedagogicznych na terenie całego kraju. O planowanych przedsięwzięciach poinformowała Katarzyna Koszewska (wicedyrektor CODN) oraz Janusz Kostynowicz, który w CODN ma być bezpośrednim koordynatorem prac związanych z projektem. Wśród najbliższych zamierzeń są m.in.:

• różnego rodzaju działania zmierzające do zainteresowania problemami bibliotek pedagogicznych kuratorów, urzędów marszałkowskich, placówek doskonalenia nauczycieli;
• działania informujące o pracach i możliwościach bibliotek pedagogicznych (wydawnictwa, informacja elektroniczna);
• zainicjowanie prac zmierzających do opracowania przez ekspertów słownika haseł przedmiotowych dla zbiorów edukacyjnych
• prowadzenie form doskonalenia dla dyrektorów bibliotek pedagogicznych.

CODN zadeklarował dużą determinację do działania na rzecz bibliotek pedagogicznych i - co bardzo ważne - możliwość wykorzystania potencjału Ośrodka oraz pozyskania pieniędzy na prace, które zostaną określone w planowanym projekcie.

Konferencja w Sulejówku miała na celu wypracowanie potrzeb i zaplanowanie konkretnych form działania.

Twórczej atmosfery nie zdołało zakłócić wystąpienie Joanny Michalak (wizytator w MENiS), która najpierw z satysfakcją poinformowała, że jest opracowane (i czeka już tylko na podpis minister Łybackiej) nowe rozporządzenie w sprawie zasad działania bibliotek pedagogicznych, a potem stanowczo odmówiła udostępnienia tego materiału (bo i tak już nic nie można w nim zmienić). J. Michalak zapewniła, że nad projektem rozporządzenia pracowała kilka lat, więc jest to dokument bardzo dobry i w niczym bibliotekom pedagogicznym nie zagraża. Wyszło więc na to, że dyrektorzy bibliotek wojewódzkich mogą sobie przez dwie doby w Sulejówku rozmawiać o przyszłości całej sieci bibliotek, ale wara im od treści podstawowego aktu prawnego, który lada dzień ma zacząć regulować działanie bibliotek pedagogicznych. Ciekawe czy do MENiS jeszcze nie dotarły wieści o obowiązujących od kilkunastu lat zasadach jawności życia publicznego i podmiotowości obywateli, czy też być może w MENiS już zaczynają obowiązywać nowe standardy na linii urząd-obywatele. Dosyć niepokojący jest fakt, że słowa przedstawicielki MENiS o utajnieniu przed dyrektorami bibliotek rozporządzenia w sprawie zasad działania tych bibliotek zebrani przyjęli bez szemrania jako coś naturalnego. Nikt z dyrektorów nie zaprotestował, ba - nikt nawet nie wybuchnął śmiechem.

Na sesję plenarną konferencji przygotowano interesujące referaty. Z dużym zainteresowaniem spotkały się zwłaszcza wystąpienia:

• Ewy Kędrackiej (CODN): "Współpraca wojewódzkich bibliotek pedagogicznych aspektem jakości";
• Bożeny Boryczki (Ośrodek Edukacji Informatycznej i Zastosowań Komputerów) - na temat informatycznych aspektów współpracy wojewódzkich bibliotek pedagogicznych;
• Wandy Klenczon (Biblioteka Narodowa) - "Współpraca wojewódzkich bibliotek pedagogicznych w tworzeniu wspólnego języka haseł przedmiotowych"

Podczas sesji warsztatowych podjęto (w grupach roboczych) próbę wypracowania harmonogramu zadań związanych z budowaniem krajowej sieci współpracy bibliotek pedagogicznych.

Prof. Jacek Wojciechowski twierdzi^*, że konieczność myślenia o przyszłości bibliotek pedagogicznych wynika głownie z faktu, że biblioteki te istnieją. Gdyby nie istniały, to pewnie nikt nie myślałby o ich powołaniu. A skoro są, to trzeba je dostosować do nowych okoliczności. Konferencja w Sulejówku pokazała, że obszarów do zagospodarowania dla bibliotek jest sporo.

Juliusz Wasilewski

Wg. danych z r. 2001 w Polsce było 350 bibliotek pedagogicznych. 41 z nich to samodzielne jednostki organizacyjne. Zdecydowana większość (341) bibliotek pedagogicznych prowadzą jednostki samorządu wojewódzkiego, 6 - samorządu powiatowego, 3 - gminy. Najwięcej bibliotek pedagogicznych jest w województwach:

• mazowieckie - 43,
• śląskie i wielkopolskie - 33.

Najmniej bibliotek pedagogicznych jest w województwach:

• opolskie - 12,
• świętokrzyskie - 13.

W r. szk. 1999/2000 w bibliotekach pedagogicznych zatrudnionych było 1764 pracowników merytorycznych, z czego wykształcenie magisterskie miało 1479 osób, a wyższe zawodowe (licencjat) - 85 osób. Proporcjonalnie do liczby zatrudnionych największy odsetek osób z wykształceniem wyższym magisterskim był w województwach: kujawsko-pomorskim, świętokrzyskim i małopolskim, najniższy w dolnośląskim, mazowieckim i lubuskim.

W r. 2000 zbiory bibliotek pedagogicznych liczyły ogółem 15 047 454 jedn. inw. Największą średnią wielkość zbiorów na jedna bibliotekę miały województwa podkarpackie, kujawsko-pomorskie i opolskie, najmniejszą - mazowieckie, podlaskie, śląskie.

Największy wskaźnik średniej liczby komputerów na jedna bibliotekę pedagogiczna miały województwa dolnośląskie - 2,81, wielkopolskie - 1,91, łódzkie - 1,62. Najniższy wskaźnik: podlaskie - 0,44, świętokrzyskie - 0,54, śląskie - 0,81.Łączna internetowe posiadało 57 bibliotek (najwięcej w województwie dolnośląskim - 17, najmniej w województwie świętokrzyskim - żadna)Najwięcej bibliotek pedagogicznych korzystało z oprogramowania SOWA (30), w dalszej kolejności MAK (21) i Libra (11)

^{* J. Wojciechowski: Idee i rzeczywistość: bibliotekarstwo pragmatyczne. Warszawa 2002}

Powrót