Biblioteka w szkole Biblioteka w szkole
Szukaj: 
Aktualny numer 10/13
Na skróty
Aktualny numer
Prenumerata i zakup numerów archiwalnych
Archiwum
Zawartość wszystkich numerów "BwS"
w programie MOL
Wyszukiwarka
Informacje dla autorów
Sklep internetowy
Bibliografia materiałów repertuarowych dla szkół
Bank przydatnych
materiałów
Partnerzy
Galeria bibliotekarzy
KONTAKT
"Biblioteka w Szkole"
00-950 Warszawa
skr. pocztowa 109
email:
bws@sukurs.edu.pl
tel./fax 0-22 832 36 12
tel. 832 36 11
Andrzejki

WIE¦CI
BIBLIOTECZNE
ANDRZEJ - (mêski, mê¿ny), imiê pochodzenia greckiego. W Polsce u¿ywane od XII wieku w formie Andrzej, Jêdrzej, Ondrzej, Andrasz, Ondrasz, Andraszek, Ondraszek, Andresz.

KATARZYNA -(czysty, bez skazy, prawy), imiê ¿eñskie pochodzenia greckiego.

Andrzejki

¦wiêty Andrzej uwa¿any jest za patrona panien, które chc± wyj¶æ za m±¿. Wigilia jego imienin, przypadaj±ca na 29 listopada, to tradycyjny wieczór wró¿b.

Dziewczêta spotykaj± siê w swoim gronie, by za pomoc± wró¿b choæ trochê odgadn±æ przysz³o¶æ. Przede wszystkim jednak, by dowiedzieæ siê, kiedy wyjd± za m±¿ i kim bêdzie ich wybranek.

Katarzynki

Podobne ¶wiêto obchodz± ch³opcy w wigiliê ¶wiêtej Katarzyny, 24 listopada.

To stary polski zwyczaj ludowy. Dzi¶ jest ju¿ prawie zapomniany. W przeddzieñ imienin ¶wiêtej Katarzyny 24 listopada, ch³opcy urz±dzali sobie wieczór wró¿b. Byli przekonani, ¿e za pomoc± najró¿niejszych sztuczek dowiedz± siê, która dziewczyna o nich my¶li, jakie imiê bêdzie nosiæ przysz³a ¿ona.

¦wiêta Katarzyna klucze pogubi³a, ¶wiêty Jêdrzej znalaz³, zamkn±³ skrzypki zaraz (tzn. koniec ¶piewów, tañców i zabaw). Kiedy na Andrzeja poleje,
poprószy, ca³y rok nie w porê,
rolê moczy, suszy.

A teraz czas na wró¿by!

Do d³ugiej nitki przywi±zujemy obr±czkê i delikatnie wpuszczamy j± do szklanki, tak, ¿eby nie dotyka³a dna. Trzymamy za koniec nitki i liczymy, ile razy obr±czka uderzy o szklankê. Tyle lat minie, zanim zmienimy stan cywilny.

Do wró¿enia mo¿na u¿yæ tomiku poezji. Dziewczêta zadaj± pytania o przysz³o¶æ, a nastêpnie podaj± numer strony i wers. Wybrana osoba odszukuje wskazany fragment i odczytuje go na g³os. czasami zdarzaj± siê odpowiedzi tak trafne, ¿e trudno uwierzyæ w ich przypadkowo¶æ. Do tej wró¿by bêd± potrzebne nam jab³ka. Obieramy je cieniutko, a obierzyny rzucamy za siebie. Je¶li siê dobrze postaramy, z kszta³tu, w jaki siê one u³o¿± uda nam siê odczytaæ literê, na jak± zaczynaæ siê bêdzie imiê ukochanego.

*

Najbardziej znan± wró¿b± jest oczywi¶cie lanie wosku. Du¿± miskê nape³niamy wod±, w garnuszku topimy wosk. nastêpnie przez ucho od klucza lejemy go na  wodê. Gdy zastygnie, wyjmujemy otrzyman± w ten sposób formê i ogl±damy pod ¶wiat³o. Od naszej fantazji zale¿y,  jak± przysz³o¶æ odczytamy z obrazów, które na ¶cianie utworzy jej cieñ.

*

Aby dowiedzieæ siê co komu pisane , nasze babki wk³ada³y pod talerzyk obr±czkê , mirt i  ró¿aniec. Która wyci±gnê³a obr±czkê, t± czeka³o prêdkie zam±¿pój¶cie. Dziewczyna która chwyci³a ga³±zkê mirtu, pogodziæ siê musia³a ze staropanieñstwem, za¶ wyci±gniêty ró¿aniec symbolizowa³ klasztor.

*

Na ma³ych karteczkach zapisujemy imiona ch³opców i wk³adamy je pod poduszkê. Tu¿ po przebudzeniu losujemy jedn± karteczkê i  odczytujemy imiê przysz³ego mê¿a.

*

Aby dowiedzieæ siê, która z dziewcz±t pierwsza wyjdzie za m±¿, mo¿na u¿yæ butów. po jednym bucie ka¿dej z uczestniczek uk³adamy wzd³u¿ pokoju, jeden za drugim. Czyj but jako pierwszy przekroczy próg, ta panna mo¿e my¶leæ o sukni ¶lubnej i d³ugim welonie.

Udanych wró¿b! 

Andrzejkowa krzy¿ówka

  1. Lejemy wosk przez dziurkê od klucza.
  2. W przeddzieñ jej imienin (25 listopada) ch³opcy urz±dzaj± wieczór wró¿b.
  3. Wspó³czesna zabawa, tañce.
  4. Przepowiadanie przysz³o¶ci.
  5. Andrzej inaczej.
  6. W przeddzieñ jego imienin (30 listopada) dziewczêta urz±dzaj± wieczór wró¿b.
  7. Inaczej wyj¶cie za m±¿.
  8. Z niego zrobione s± ¶wiece.
  9. Nadawane dziecku podczas chrztu.
Noc Andrzeja ¶wiêtego
przywiedzie mi narzeczonego
Na ¶wiêtego Andrzeja
dziewkom z wró¿by nadzieja

wersja spakowana w formacie Microsoft Word (24 KB)

dzia³: Krótkie gazetki na d³ugie przerwy