|
czyli
rymowanki - wyliczanki i inne sposoby
na zapamiêtanie szkolnych wiadomo¶ci
|
| Jak zapamiêtaæ trudne wzory matematyczne, zasady ortograficzne czy inne wiadomo¶ci z ró¿nych przedmiotów?
Mo¿e do pomocy u¿yæ wiersza? ¯artobliwe wierszyki, rymowanki, czasami ¶mieszne rysunki bardzo pomagaj± w nauce,
a ich nauczenie siê przychodzi dzieciom z ³atwo¶ci±.
¯mudn± naukê mo¿na przekszta³ciæ w zabawê,
mo¿na bêdzie siê uczyæ przyjemniej i skuteczniej.
|
| Sposób na zapamiêtywanie przypadków w jêzyku polskim:
|
Mianownik - Mama
Dope³niacz - Da³a
Celownik - Celince
Biernik - Bañkê
Narzêdnik - Na
Miejscownik - Mleko
Wo³acz - O!
"U" czy "ó"?
Makówka, dachówka - przez ó pisz te s³ówka.
Wyj±tek: zasuwka.
Kto kreskuje -uje,
Otrzymuje dwóje.
|
| Stara rymowanka, przekazywana od kilku pokoleñ, u³atwiaj±ca zapamiêtanie kolejno¶ci liter w alfabecie:
|
Adam Babie Cebulê Daje
Ewa Figê Gryzie
Hanka I Janka Kapu¶ciane Li¶cie £ami±
Mama Nó¿ Oknem Podaje
Rasio Stasio Tatko Uciek³ Wszyscy Zap³akani
|
Piszemy "±", "ê" czy "om", "em"?
Z ortografii chcesz mieæ piêæ,
Wiêc w bij w g³owê, zapamiêtaj:
Dêtka, cêtka, wêze³, chêæ,
Kolêdnicy, k±dziel, ¶wiêta.
Nie chcesz smêtny byæ jak sêp?
Przepêd¼ prêdko wstrêtne b³êdy:
"En" w wyrazach takich têp:
Pêdzel, frêdzla, lêk, którêdy.
Gdy masz czas, powtarzaj wci±¿:
G±bka, fl±dra, br±z, najwiêcej,
Kêpa, l±d, lêkliwy, w±¿.
Têgo, r±baæ, wêgiel, rêce.
Sprawd¼ w s³owniczku, proszê, zobacz,
Jak siê pisze: bêben, k±t,
B±bel, g³êbia, pr±d, w±troba,
K±paæ, têcza, m±dry, s±d.
Je¶li jeszcze: prêt, p±s, tr±d
I wêdlinê zapamiêtasz
Wnet zapomnisz, co to b³±d,
Spadn± z ciebie dwójek pêta.
|
 |
A oto wiersz na zapamiêtanie spó³g³osek, po których piszemy "rz": pierwsze litery wyrazów stanowi± spó³g³oski,
po których nale¿y pisaæ "rz".
Babcia da³a Gosi piêkne bratki,
bo jej wnuczka chcia³a takie kwiatki.
Jest te¿ inny sposób - rymowanka pomaga zapamiêtaæ te spó³g³oski:
Niech pamiêta ka¿dy z was,
Kiedy pióro puszcza w tan:
Brzoza, brzydal, brzytwa, brzask,
Chrz±stka, chrz±szczyk, chrzest i chrzan.
Kto to wie, ten z dwójek drwi,
Zapamiêta bowiem w lot:
Drzemka, drzazga, drzewo, drzwi,
Grzegorz, grzanka, grzebieñ, grzmot.
Wesó³ bêdzie tata twój,
¯e ju¿ zastêp dwójek znik³:
Wejrzyj, ujrzyj, wyjrzyj, spójrz,
Przejazd, przej¶cie, przetak, prztyk.
A profesor powie w g³os:
Pi±tkê dam, niech ma j± raz!
Trzêsawisko, trzoda, trzos,
Wrzosowisko, wrzenie, wrzask.
|
 |
Jak zapamiêtaæ spó³g³oski, na które wymienia siê "¿"?
W rymowance pierwsze litery wyrazów to te, na które wymienia siê "¿".
Grze¶ dzi¶ ha³asuje, ¼le siê zachowuje.
Problemy z "h" wyja¶ni wiersz:
K³opotliwe samo "h"
Do¶æ szczególn± sk³onno¶æ ma;
Lubi ha³a¶liwe s³owa:
Huk, harmider, ha³asowaæ,
Heca, hurmem, hej, hop, hura,
Hola, horda, hejna³, hulaæ,
Hasaæ, halo, hop, wataha..
W tych wypadkach siê nie wahaj!
|
Kiedy "i", a kiedy "j"?
Powiedz to ka¿demu gapie,
Co z dyktanda dwójki ³apie,
¯e wyrazy: Anastazja,
Telewizja, fuzja, Azja,
Francja, akcja i akacja,
Lekcja, porcja oraz racja,
Sesja, pensja i hortensja,
Misja, scysja i pretensja
Maj± zawsze "j", nie "i".
Kto to wie, ten z dwójek drwi.
Do s³ów: kopia, biolog, Dania,
Zofia, Maria, dioda, kiosk -
Wstaw "i krótkie" bez wahania,
A unikniesz gaf i trosk.
Gdy na karku jest twa g³owa,
To bez trudu pojmiesz wnet:
"jot" piszemy w obcych s³owach
tylko po "ce", "es" i "zet".
|  |
 |
Na k³opoty z pisowni± "nie" z rzeczownikiem, przymiotnikiem i czasownikiem:
Z "nie" rzeczownik i przymiotnik niech siê ³±cz± jak brat z bratem.
Pisz wiêc razem: niepowa¿ny, nieuwaga, niedostatek...
Ka¿dy uczeñ dobrze wie,
¿e czasowniki piszemy rozdzielnie z "nie"!
Wierszyki, które u³atwiaj± zapamiêtanie pisowni wielkich
i ma³ych liter:
WIELK¡ LITER¡ zawsze siê pisze:
nazwy urzêdów, w³adz, stowarzyszeñ
oraz imiona wszelakich istot:
Sejm Polski, Jowisz, Azor, Mefisto.
Nazwy mieszkañców ziem, czê¶ci ¶wiata:
Marsjanin, Polak, ¦l±zak, Azjata,
geograficzne nazwy, wiêc:
Ural, Ba³tyk, Lubelskie, Barania Góra.
Nazwy miast, ulic, dzielnic:
Ochota, plac Zbawiciela, ulica Z³ota,
nazwy odznaczeñ oraz medali,
¶wi±t, wszelkich zlotów i festiwali.
Wreszcie - w tytu³ach ustaw, dzie³, wierszy
du¿± literê wstaw w wyraz pierwszy.
Pisz: Konstytucja 3 maja,
Zew krwi, Ho³d pruski, Ostatni zajazd.
¦mia³o pisz LITERKI MA£E
w s³owach: ferie, ¶redniowiecze,
maj, karnawa³, poniedzia³ek -
bo to okre¶lenie czasu, cz³ecze.
Ma³a lubi te¿ literka
nazwy cz³onków zrzeszeñ, wyznañ
jak: d±browszczak, konfederat, jezuita.
£atwe, przyznasz?
A ¿e g³odni poznaniacy
raz litery du¿e zjedli,
maleñkimi pisz, mój Pankracy,
nazwy mieszkañców miast i osiedli:
województwo bia³ostockie,
powiat ³ódzki - nie kraina,
administracyjny okrêg
ma³± literk± zaczynaj.
Tak¿e zdarzenia dziejowe,
Przyk³ad: wojna polsko-szwedzka,
Powstanie listopadowe...
Ale do¶æ! Nie mêczmy dziecka.
|
 |
Kolejno¶æ wykonywania dzia³añ:
Moi drodzy przyjaciele,
najpierw w nawiasach liczymy wiele,
potem mno¿ymy i dzielimy,
a na koniec nam zostanie dodawanie i odejmowanie.
|
Utrwalanie tabliczki mno¿enia:
Teraz id¼ do domu,
czo³em, czuwaj, cze¶æ,
8 razy 7 jest 56.
Gruszka jest dojrza³a,
trzeba j± zje¶æ.
7 razy 8 jest 56.
Teraz ci to powiem:
kruki lubi± sery.
8 razy 8 jest 64.
|  |
Rymowanka, która przypomina wzór na pole i obwód ko³a:
Jak to ³adnie, piêknie brzmi:
obwód ko³a "dwa er pi" ( 2r? ),
pole za¶ "er kwadrat pi" ( r2? ),
niech w pamiêci zawsze tkwi.
Sposób zapamiêtania jednostek w matematyce przez stworzenie wizualnej przestrzeni, która to zobrazuje.
Tu jako przyk³ad "Lokomotywa":
|
Rymowanka na zapamiêtanie kolorów têczy po kolei: pierwsze litery to litery kolorów - czerwony, pomarañczowy, ¿ó³ty, zielony, niebieski, granatowy i fioletowy:
|
Oto rymowanka pomagaj±ca w zapamiêtaniu kierunków geograficznych (patrz±c na mapê):
W lewej rêce zachód mam,
A wschód w rêce prawej!
U góry pó³noc, w dole po³udnie.
I ju¿ kierunki ¶wiata umiem cudnie!
Pomys³ na zapamiêtanie kolejno¶ci planet:
|
Zapamiêtanie roku, w którym Krzysztof Kolumb
odkry³ Amerykê u³atwia prosta rymowanka:
Jeden, cztery, dziewiêæ, dwa,
- Kolumb Amerykê zna.
Data za³o¿enia Rzymu - 753 r. p.n.e.
Na siedmiu wzgórzach piêtrzy siê Rzym.
7 5 3
A datê chrztu Polski
i koronacji Boles³awa Chrobrego
mo¿na zapamiêtaæ tak:
Dziewiêæ sze¶æ sze¶æ (966) -
Mieszko przyjmuje chrzest.
Tysi±c dwadzie¶cia piêæ -
Boles³aw królem jest.
|  |
|
|
|
