ntarktyda jest lodowym kontynentem na biegunie
po³udniowym. Panuje tu najsurowszy klimat na Ziemi. Wiej± silne wiatry, temperatura powietrza dochodzi do minus 70ºC.
¯yj± tu pingwiny, foki, mewy, s³onie morskie i albatrosy.
Wiele pañstw ma na Antarktydzie swoje stacje badawcze. Naukowcy z ró¿nych krajów prowadz± badania nad klimatem,
ro¶linno¶ci± i zwierzêtami zamieszkuj±cymi ten kontynent.
L±d Antarktydy odkryty zosta³ dopiero w 1820 roku.
Antarktyda po raz pierwszy objêta zosta³a powa¿nymi badaniami w trakcie belgijskiej ekspedycji w latach 1897-1899.
W¶ród uczestników byli miêdzy innymi Polacy: Henryk Arctowski jako kierownik naukowy wyprawy i Antoni
Dobrowolski, wówczas jeszcze student przyrody.
Antoni Dobrowolski |
|
Henryk Arctowski |
Wyprawa ta by³a pierwsz±, która przezimowa³a na Antarktydzie.
Ksi±¿kê pt. "Zaczarowana zagroda" napisali Alina i Czes³aw Centkiewiczowie. Akcja opowiadania rozgrywa
siê na wschodnim wybrze¿u Antarktydy, gdzie grupa polskich polarników bada ¿ycie pingwinów. Zafascynowani ma³o
znanymi ptakami naukowcy postanawiaj± zapêdziæ pingwiny do lodowej zagrody, aby je zaobr±czkowaæ. Nastêpnego dnia
okazuje siê jednak, ¿e zagroda jest pusta.... |
|
Pingwiny zamieszkuj± Antarktydê.
S± ptakami, które nie potrafi± lataæ. Ich wios³owate skrzyd³a sprawiaj±, ¿e mog± doskonale p³ywaæ i nurkowaæ.
Pomagaj± im w tym tak¿e mocne nogi oraz ogony. Cia³a pingwinów pokryte s± szczelnie przylegaj±cymi do siebie piórami.
Pióra wraz z grub± warstw± t³uszczu doskonale chroni± przed zimnem i wod±.
Pingwiny wa¿± od 1 kg do 30 kg i osi±gaj± wzrost od 40 cm do 1m 50 cm.
Jedz± ryby i skorupiaki morskie.
Ptaki te ¿yj± w wielkich koloniach, licz±cych nawet kilkaset osobników. Samica pingwina znosi 1- 2 jaja w szczelinach
ska³ lub w zag³êbieniach terenu i tam je wysiaduje. Wiêksze gatunki pingwinów nosz± jaja w fa³dach skórnych w dole
brzucha.
Czes³aw Centkiewicz uczestniczy³ w wyprawach polarnych, a swoje prze¿ycia opisywa³ w ksi±¿kach. Pomaga³a mu ¿ona Alina.
Prawie ca³± swoj± spu¶ciznê po¶wiêcili Centkiewiczowie okolicom obu biegunów Ziemi. Ich ksi±¿ki
zawieraj± bogaty materia³ poznawczy o Arktyce i Antarktydzie. Wyra¼ne jest w nich zauroczenie podbiegunowymi
krainami i histori± ich poznania, obfituj±c± w liczne niebezpieczeñstwa i przygody.
Najbardziej znane ich ksi±¿ki dla m³odego czytelnika to:
- "Odarpi, syn Egigwy",
- "Anaruk, ch³opiec z Grenlandii",
- powie¶æ "Tumbo z Przyl±dka Dobrej Nadziei",
- opowie¶ci biograficzne "Fridtjof, co z ciebie wyro¶nie?", "Cz³owiek, o którego upomnia³o siê morze".
|
|
|
|
|
ANTARKTYDA I JEJ MIESZKAÑCY
wersja spakowana w formacie Microsoft Word (384 KB)
dzia³: Krótkie gazetki na d³ugie przerwy
|